Kraftwerk - Live @ Faliro Sports Arena, Athens
Οι Kraftwerk είναι ενδεχομένως το επιδραστικότερο ηλεκτρονικό συγκρότημα όλων των εποχών, έχοντας αφήσει το στίγμα τους σε σχήματα και καλλιτέχνες για πολλές δεκαετίες. Ξεκινώντας πολύ νωρίς, το 1969 και αφήνοντας γρήγορα πίσω το πρώιμο krautrock των πρώτων τους album, με το "Autobahn" το 1974 και ακόμα περισσότερο με το "Radioactivity" το 1975, δημιούργησαν κάτι πρωτόγνωρο για την εποχή, έναν αυστηρό ήχο βασισμένο πρωτίστως στα πρώτα ηλεκτρονικά όργανα της εποχής όπως το minimoog και το EMS Synthi AKS. Σύντομα δημιούργησαν το δικό τους studio, το περίφημο Kling Klang Sudio, προσθέτοντας επιπλέον ηλεκτρονικό εξοπλισμό και δημιουργώντας αριστουργηματικά θεματικά albums, όπως το "Trans Europe Express" και το "Man Machine". Ήδη στα album αυτά φαινόταν η διάθεση των Kraftwerk να εισάγουν και pop στοιχεία, τα οποία έγιναν πιο έντονα στα albums που κυκλοφόρησαν στα 80s, "Computer Love" και "Electric Cafe". Με τον τρόπο αυτό, έδωσαν τις βάσεις τόσο για τη δημιουργία της electro και electro pop σκηνής, αλλά τόσο και της techno. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι έχει αναφερθεί ότι οι Kraftwerk είναι για την techno ότι ήταν ο Muddy Waters για τους Rolling Stones.
Μετά από μία εκτενή απουσία από live εμφανίσεις και την αποχώρηση του Karl Bartos, οι Kraftwerk κυκλοφόρησαν το "The Mix", στο οποίο παρουσίασαν νέες εκδοχές παλαιότερων κομματιών τους, ενώ το 2003 κυκλοφόρησαν το "Tour De France Soundtracks" με νέο υλικό. Έκτοτε συνέχισαν τις live εμφανίσεις από τις οποίες προέκυψε το live album "Minimum-Maximum", τη εποχή που είχαμε την τύχη να τους παρακολουθήσουμε σε μια μοναδική συναυλία στο ολυμπιακό κέντρο beach volley στα πλαίσια του G Fest, στις 18 Ιουνίου του 2005. Το 2012 παρουσίασαν για πρώτη φορά σε οκτώ συναυλίες όλη τους τη δισκογραφία από το "Autobahn" μέχρι το "Tour de France Soundtracks" και στη συνέχεια ξεκίνησαν να παρουσιάζουν το υλικό αυτό σε 3-D συναυλίες. Τον Μάιο του 2017 κυκλοφόρησαν το δεύτερο live album τους, "3-D The Catalogue", το οποίο περιείχε υλικό από τις εμφανίσεις τους ανάμεσα στο 2012 και το 2017 και κέρδισε βραβείο Grammy στην κατηγορία του καλύτερου dance/electronic album.
Είναι προφανές ότι οι Kraftwerk είναι ένα σχήμα που δεν επαναπαύεται και βρίσκεται σε διαρκή κίνηση. Με την ανακοίνωση της εμφάνισής τους στις 3 Μαρτίου στο κλειστό στάδιο του Tae Kwon Do στο Παλαιό Φάληρο, η επιθυμία να τους παρακολουθήσουμε για μία ακόμα φορά ήταν πολύ έντονη, αλλά υπήρχε η αμφιβολία για το τι διαφορετικό ή ουσιαστικό μπορούν να προσφέρουν αυτή τη στιγμή, καθώς το υλικό τους είναι δεδομένο και δεν έχει διαφοροποιηθεί σημαντικά από την προηγούμενη περιοδεία τους για το "Minimum-Maximum", εκτός από την προσθήκη των 3D visuals.
Photo by Afroditi Zaggana
Την αμφιβολία αυτή ήρθαν να διαψεύσουν οι τέσσερις Kraftwerk, Ralf Hütter, Fritz Hilpert, Henning Schmitz και Falk Grieffenhagen το βράδυ του Σαββάτου. Μετά από ένα τέταρτο αναμονής κατά τη διάρκεια του οποίου προβάλλονταν τα τέσσερα γνωστά ρομποτάκια, η αυλαία της σκηνής του κατάμεστου Tae Kwon Do άνοιξε, υπό τους ήχους του Numbers. Η εκτέλεσή του λίγο πολύ γνώριμη, με τα όμορφα visuals που λειτουργούσαν συμπληρωματικά στη μουσική, έδωσε τη θέση του στο αγαπημένο Computer World, από το ομώνυμο album, το οποίο αποτέλεσε και τη βάση της εισαγωγής της εμφάνισής τους. Οι ήχοι των γνώριμων κομματιών είναι σαφώς πιο σκληροί στη live παρουσίασή τους, γεγονός που φαίνεται ακόμα εντονότερα στο It's More Fun To Compute, στο οποίο το ξερό beat αναμειγνύεται υπέροχα με τα ρομποτικά φωνητικά και τα synths και στη συνέχεια εξελίσσεται στο Home Computer. To Computer Love αποτελεί μία περισσότερο μελωδική στιγμή πριν έρθει η ώρα για τα υλικό του "Man Machine".
Photo by Afroditi Zaggana
Το The Man Machine συνοδεύεται από τα πολύ όμορφα visuals που βασίζονται στο μαύρο, το άσπρο και το κόκκινο, όπως το εξώφυλλο του album και η χαρακτηριστική μελωδία του κομματιού ξεσηκώνει το κοινό, το οποίο επευφημεί έντονα το συγκρότημα κατά τη διάρκεια της συναυλίας, αλλά παραδόξως δεν χορεύει τόσο πολύ όσο επιτρέπει η μουσική των Kraftwerk. Το Spacelab έχει επίσης εξαιρετικά visuals και δείχνει την πορεία ενός διαστημικού σταθμού γύρω από την γη, προβάλλοντας εικόνες τόσο μέσα από το cockpit του, όσο και εξωτερικά, ο οποίος καταλήγει πάνω από την Ελλάδα, στην Αθήνα και στο κλείσιμο του κομματιού προσγειώνεται έξω από το στάδιο Tae Kwon Do. Την προσγείωση του διαστημικού σταθμού των Kraftwerk διαδέχεται η απογείωση του κοινού με το γνωστό The Model, το οποίο διαδέχεται το ονειρικό electro pop αριστούργημα Neon Lights, κλείνοντας με αυτόν τον τρόπο τον κύκλο του "Man Machine".
Photo by Afroditi Zaggana
Το Autobahn αποτελεί ένα ευχάριστο ιντερλούδιο, με τις ψηφιακές εικόνες του πασίγνωστου Volkswagen Beetle αλλά και της Mercedes-Benz W114 που ταξιδεύουν στους ευρωπαϊκούς αυτοκινητοδρόμους, να συνοδεύουν το πιο χαρακτηριστικό soundtrack οδήγησης. Σειρά έχει το Airwaves, σε μία πραγματικά αγνώριστη εκδοχή, πλήρως σύγχρονη και αμιγώς ηλεκτρονική. Το ηχητικό σήμα ανίχνευσης του Geiger Counter σηματοδοτεί την έναρξη του Radioactivity, ενός κομματιού το οποίο έχει αποδειχτεί απόλυτα προφητικό για τους κινδύνους της χρήσης της ατομικής ενέργειας. Στη γνωστή λίστα των περιστατικών του Tchernobyl, της Hiroshima και του Sellafield έχει πλέον προστεθεί η Fukushima και το πρώτο τμήμα του κομματιού παρουσιάζεται με στίχους στα ιαπωνικά, σε ανάμνηση του πιο πρόσφατου περιστατικού του ατυχήματος στη Fukushima στις 11 Μαρτίου του 2011. Το κομμάτι αυτό, με την τόσο γνώριμη μελωδία του εξακολουθεί να παραμένει καθηλωτικό, ακόμα και χωρίς την απόκοσμη εισαγωγή την οποία είχαν χρησιμοποιήσει κατά τη διάρκεια της περιοδείας του "Minimum-Maximum".
Photo by Afroditi Zaggana
Άλλο ένα electro-pop ιντερλούδιο, το Electric Café, δίνει τη θέση του σε μία ακολουθία κομματιών από το τελευταίο studio album τους "Tour De France Soundtracks". Αρχίζοντας από το ομότιτλο κομμάτι, με εικόνες από τον ιδιαίτερα απαιτητικό ποδηλατικό γύρο της Γαλλίας, στον οποίο είναι αφιερωμένο το κομμάτι, συνεχίζουν με το Tour De France Étape 1 και οι αρχικές εικόνες από τη δεκαετία του '70 δίνουν τη θέση τους σε νεότερες εικόνες, από πιο πρόσφατες διοργανώσεις. Οι Kraftwerk άλλωστε είναι λάτρεις του δικυκλισμού, o Ralf Hütter άλλωστε είχε παροτρύνει τη δεκαετία του '80 τα υπόλοιπα μέλη του συγκροτήματος να τον υιοθετήσουν και να γίνουν vegeterians και η αγάπη του στο άθλημα αυτό δεν επηρεάστηκε ούτε από το πολύ σοβαρό ατύχημα το οποίο είχε το 1984. Παραμένοντας στο album του 2003, παρεμβάλουν το Chrono, στο βίντεο του οποίου προβάλλονται κατασκευαστικά υλικά ποδηλάτων και κλείνουν με το Tour de France Étape 2, το οποίο δομείται από σοφά επιλεγμένους σύγχρονους ηλεκτρονικούς ήχους.
Photo by Afroditi Zaggana
Σειρά έχει άλλη μία γνωστή θεματική ακολουθία κομματιών, το πασίγνωστο Trans Europe Express, με τη γνωστή μελωδία που έχει χρησιμοποιήσει και ο Afrika Bambaataa στο Planet Rock. Η μουσική του κομματιού δένει μοναδικά με τα visuals, τονίζοντας την αίσθηση ταξιδιού με τρένο, την κίνησή του, η οποία περιγράφεται τόσο πετυχημένα μουσικά όσο στη ρυθμική κιθάρα του Johnny Cash στα πρώτα του έργα. Το ταξίδι του Trans Europ Express κλείνει με τα Metal On Metal και Abzug, στα οποία η μουσική γίνεται ένα με τους μηχανικούς ήχους της αμαξοστοιχίας.
Η αυλαία κλείνει για το κυρίως μέρος της συναυλίας και οι υποψιασμένοι θεατές γνωρίζουν ότι έχει έρθει η ώρα για το The Robots. Με τους πρώτους ήχους του κομματιού, ανοίγει η αυλαία και μας παρουσιάζονται τέσσερα ανδροειδή, τα πρόσωπα των οποίων είναι οι τέσσερις Kraftwerk. Μπορεί να μην είναι το ίδιο θεαματικά όσο τα ρομπότ τα οποία είχαν χρησιμοποιήσει στο παρελθόν, στη συναυλία του 2005, αλλά το αποτέλεσμα είναι σίγουρα εντυπωσιακό.
Photo by Afroditi Zaggana
Το δεύτερο ουσιαστικά encore, μετά την αποχώρηση των robots από τη σκηνή και την επαναφορά των Kraftwerk, εκκινεί με το Aéro Dynamik, το καλύτερο ίσως κομμάτι από το "Tour De France Soundtracks", το οποίο είναι και άκρως ρυθμικό αλλά και βασίζεται σε φοβερά καλοδουλεμένους ήχους. Στη συνέχεια, Planet of Visions, ένα single που είναι βασισμένο στο Expo 2000 και οδηγούμαστε στην καταληκτική τριλογία του set των Kraftwerk. Boing Boom Tschak, Techno Pop και Music Non Stop, ένα άκρως ευφορικό ρυθμικό παραλήρημα το οποίο κανείς δεν θέλει να τελειώσει, το οποίο κλείνει, κατά την προσφιλή συνήθεια του συγκροτήματος, με ένα μικρό "solo" από τον καθένα, πριν αποχωρήσει ένας-ένας από τη σκηνή με μία υπόκλιση.
Music non stop λοιπόν, με ένα σταδιακό fade out, κλείνει την σχεδόν διάρκειας δυόμιση ωρών εμφάνιση των Kraftwerk. Μία εμφάνιση η οποία απέδειξε πως οι Kraftwerk έχουν και σήμερα λόγο ύπαρξης, καθώς συνεχίζουν και εμπλουτίζουν το υλικό τους με νέα, σύγχρονα στοιχεία, τα οποία θα ζήλευαν πολλοί νεότεροι καλλιτέχνες. Συνοδεύουν δε την εμφάνισή τους με ένα πολύ όμορφο οπτικό υλικό, το οποίο μπορεί να μην είναι εξαιρετικό ως προς το τρισδιάστατο κομμάτι του, αλλά είναι συμπληρωματικό με τον καλύτερο τρόπο αισθητικά με την μουσική τους. Κάποια παράπονα μπορεί να υπήρξαν για την ένταση του ήχου που μπορεί να έπρεπε να είναι λίγο υψηλότερη, αλλά συνολικά, ο ήχος ήταν άρτιος και απίστευτα καθαρός.
Συνολικά, η εμφάνιση των Kraftwerk μας άφησε για μια ακόμα φορά με τις καλύτερες εντυπώσεις, καθώς μας πρόσφεραν ένα χορταστικό οπτικοακουστικό θέαμα από το σύνολο της μουσικής τους καριέρας, καλλιεργώντας μας την επιθυμία να τους δούμε σύντομα στο προσεχές μέλλον.
Venue: Faliro Sports Arena (Tae Kwon Do)
Date: 03.03.2018
Photos by Afroditi Zaggana
Hosted by Fuzz Productions
Photo by Afroditi Zaggana
