Blood Orange - Negro Swan
Θα έφτιαχνε ο Dev Hynes, a.k.a. Blood Orange, την μουσική που φτιάχνει αν δεν είχε προ δεκαετίας πάρει την απόφαση να μαζέψει τα υπάρχοντά του και να διασχίσει τον ωκεανό για να μετοικήσει στην Νέα Υόρκη; Στην εποχή του internet, η απάντηση είναι “το πιθανότερο ναι”. Θα έφτιαχνε έναν δίσκο όπως το “Negro Swan”, έναν δίσκο που “μυρίζει” ΝΥ όσο ένας πάγκος με hot dogs και περιέχει συνεργασίες όπως αυτές με τον Puff Daddy και τον Α$ΑP Rocky; Η απάντηση είναι “πιθανότατα όχι”. Αφήνοντας την Γηραιά Αλβιώνα, μια χώρα που τα τελευταία χρόνια μουσικά κάνει ό,τι μπορεί για να δικαιολογήσει τον χαρακτηρισμό “γηραιά”, ο Hynes επέλεξε να μην γίνει το μεγάλο ψάρι στη μικρή λίμνη (ή ίσως ένα ακόμα ψαράκι που πλατσουρίζει σε μουσικά απόνερα) και πήρε το ρίσκο να βουτήξει στα βαθιά.
O ίδιος ο Hynes, έχει δηλώσει ότι τα τραγούδια σε όλους του τους δίσκους είναι σαν εγγραφές σε προσωπικά ημερολόγια, σημειώσεις που έχει συλλέξει τα προηγούμενα χρόνια. Δεν είναι έκπληξη λοιπόν ότι το “Negro Swan” παίρνει τον τίτλο του από τις λέξεις που είχε αποτυπώσει με ζωηρά χρώματα στο τελευταίο σημειωματάριο που κουβαλούσε μαζί του καθημερινά. Και σε αυτό το album, τα τραγούδια είναι αυτοβιογραφικά. Πρόκειται όμως για τραγούδια που υπερβαίνουν το προσωπικό βίωμα υπέρ του συλλογικού, στους στίχους των οποίων ο ακροατής θα αναγνωρίσει κάποια στιγμή τον εαυτό του. Μιλώντας για τον δίσκο, ο Hynes είπε ότι πρόκειται για έναν δίσκο για την μαύρη κατάθλιψη. Όμως δεν πρόκειται για έναν δίσκο που απευθύνεται αμιγώς ή κυρίως στο μαύρο ακροατήριο. Στιχουργικά και μουσικά πρόκειται για ένα album πανανθρώπινα pop (sic).
Είναι όμως, όπως μαρτυρά και ο τίτλος του, αναμφίβολα ένας δίσκος με μαύρη ψυχή. Και μία από τις περιπτώσεις όπου ισχύει το “μπορείς να κρίνεις έναν δίσκο από το εξώφυλλό του” αφού η υπέροχη φωτογραφία σε αυτό δεν θα μπορούσε να εικονοποιεί καλύτερα το ηχητικό περιεχόμενο. Ο Kai the Black Angel προβάλει από τον κορμό και πάνω μέσα από ένα λευκό αμάξι, ντυμένος στα λευκά, με ολόλευκα φτερά στην πλάτη του. Μας κοιτάζει με το μισό του πρόσωπο κρυμμένο στα χέρια του, αλλά με θάρρος, ίσως και θράσος. Σαν να μην ξέρει τι να κάνει μαζί μας, ωστόσο το παραδέχεται. Και στην τελική, δεν τον ενδιαφέρει και πολύ. Το αμάξι κινείται σε έναν δρόμο της Νέας Υόρκης. Το φως καθιστά την ώρα και την εποχή απροσδιόριστες.
Κάπως έτσι, το “Νegro Swan” είναι ένα album συγκεκριμένο όσον αφορά το ύφος και πολύ σύγχρονο αλλά την ίδια στιγμή ένας δίσκος με πολλά πρόσωπα, ένας δίσκος που μας επιτρέπει να αποτυπώσουμε σε αυτόν τα προσωπικά μας βιώματα και ακούσματα. Ένας δίσκος που γλιστρά σαν αμάξι σε άδειο δρόμο πάνω σε στυλ και εποχές. Ή ακόμα και σαν ένα αμφίβιο όχημα που πλέει από τη μία πλευρά του Ατλαντικού στην άλλη, μιας και περιέχει κομμάτια γραμμένα τόσο για την γενέτειρα του Hynes, το Essex, όσο και για την Νέα Υόρκη (όπως τα Dagenham Dream και Μinetta Creek αντίστοιχα).
Στην πραγματικότητα, ολόκληρη η πλαστικότητα της φόρμας του “Negro Swan” οδηγεί στην δημιουργία του συναισθήματος της πλεύσης, της διακύμανσης. Όπως και τα προηγούμενα albums του Blood Orange, τα κομμάτια στο “Negro Swan” συχνά αφήνουν μια αίσθηση ανολοκλήρωτου, κάτι το οποίο έχει συχνά αποδοθεί από τους κριτικούς στην μουσική του Hynes ως ελάττωμα. Ένα ελάττωμα που μάλλον όμως για τον ίδιο τον καλλιτέχνη είναι εγγενές βίτσιο. Και ίσως αυτό το χαρακτηριστικό όντως να κάνει κάποια τραγούδια λιγότερο προσβάσιμα στο κοινό ή πιο δύσκολο να παιχτούν στο ραδιόφωνο, την ίδια στιγμή όμως λειτουργεί βοηθητικά ως προς το σύνολο και την ροή του δίσκου. Και εντέλει είναι αυτό το στοιχείο που λειτουργεί συμπληρωματικά (ή μήπως λυτρωτικά αφαιρετικά;) στο λούστρο της παραγωγής του Hynes, καθιστώντας τον τον auteur που είναι. Eίναι το στοιχείο που δίνει την punk διάθεση στο “Negro Swan”.
Kάπως έτσι το album λειτουργεί σαν εκκολαπτήριο για δυνητικά hits, όπως το Saint, το Hope, το Charcoal Baby, το Οut of your League με τον Steve Lacy των Τhe Internet, ή το Chewing Gum με guest τον Α$ΑP Rocky (και προσωπικό αγαπημένο). Oι σύντομες διάρκειες των κομματιών όμως αφήνουν τον ακροατή να ζητά διαρκώς κι άλλο, ενώ την ίδια στιγμή το tracklist του αφήνει χώρο και χρόνο να αναπνεύσει, με το spoken word της συγγραφέα, σκηνοθέτιδας και transgender ακτιβίστριας Janet Mock να ακούγεται κατά διαστήματα και να διαπερνά σαν διάφανη κόλα το ήδη συνεκτικό αποτέλεσμα. Tα synths και η αψεγάδιαστη παραγωγή του ίδιου του Hynes έχουν ήδη φροντίσει για αυτό.
Moλονότι πρόκειται για έναν δίσκο συνεργασιών, όπως και προηγούμενες δουλειές του Hynes (μόνο που τώρα ο Hynes λειτουργεί περισσότερο ως συνδετικός κρίκος σε μια άτυπη κολεκτίβα καλλιτεχνών) είναι και ένα album εντελώς προσωπικό. Ενορχηστρώσεις απλές, με τα πλήκτρα και τα drum machines να κυριαρχούν πάντα. Ωστόσο η κιθάρα έχει μπει δυναμικά στο παιχνίδι, παίρνοντας πρωταγωνιστικό ρόλο πια σε κομμάτια όπως το Runnin, Charcoal Baby και το Smoke που κλείνει τον δίσκο.
Marvin Gaye, Smashing Pumpkins, Air, Cocteau Twins είναι μερικοί από τους καλλιτέχνες που αναφέρθηκαν ως επιρροές του για το “Negro Swan” από τον ίδιο τον δημιουργό του. Η παρουσία του πνεύματος του Prince είναι δυνατή και αδιαμφισβήτητη. Πέρα από τα φωνητικά και το συνθετικό ύφος, είναι και οι επιλογές του Ηynes που θυμίζουν τον σπουδαίο καλλιτέχνη: μουσικός που παίζει όλα τα όργανα στο album, παραγωγός και συνθέτης για διάσημους pop καλλιτέχνες όπως η Solange και η Sky Ferreira, μηχανή που παράγει επιτυχίες.
Όλα αυτά τα στοιχεία αποτυπώνονται στην φόρμα του “Negro Swan” η οποία είναι κλασική και ταυτόχρονα καινοτόμα : pop, soul, R&B, gospel, dream synth, funk ανακατεύονται σε ένα left-field μίγμα, τόσο διαχρονικό όσο και φρέσκο. Τόσο πειραματικό, όσο και mainstream. To Holly Will, διασκευή στο Center of thy Will των Clark Sisters, είναι ένα gospel που αποδομείται λειτουργώντας ως η πιο προφανής γέφυρα του παρελθόντος και της παράδοσης με το παρόν στο δίσκο. H παράδοση της jazz και της μαύρης μουσικής διαποτίζει ωστόσο ολόκληρο το άλμπουμ.
Το “Negro Swan” είναι ένα album που στιχουργικά περιέχει κομμάτια για δύσκολα θέματα, θέματα όπως το bullying, η ομοφοβία, ο ρατσισμός, για τραύματα και τρομακτικές εμπειρίες. Όμως ο Hynes, όντας ίσως ο pop μουσικός παραγωγός που είναι, ένας παραγωγός που έχει πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού του πως θα καταφέρει να ακουστεί μια δουλειά στο ραδιόφωνο (και αυτό δεν το γράφω για κακό) και όντας σίγουρα ο άνθρωπος που είναι, καταφέρνει εντέλει, δίχως να μειώσει τίποτα από το δράμα, αλλά σίγουρα αφαιρώντας το μελόδραμα, να το κάνει ένα album για την ελπίδα. Όπως στο ομώνυμο κομμάτι Hope, για το οποίο συνεργάστηκε με τους Diddy και Tei-Shi, ένα κομμάτι που παραπέμπει έντονα στο early 00's soulful R&B.
To Smoke, το καταληκτικό κομμάτι του δίσκου, ένα τραγούδι κιθάρα-φωνή, με τους αισιόδοξους στίχους του μεταφέρει ακριβώς αυτό το αίσθημα της ελπίδας:
“The sun comes in/My heart fulfills within.”
Συνεκτικό και ευέλικτο, πιστό στο αίσθημα της κοινότητας, pop και πειραματικό, ολοκληρωμένο και όμως με χώρο για προσθήκες, απλό αλλά ουσιαστικό, πολιτικό και προσωπικό το “Negro Swan” ειναι ένας δίσκος που ακούγεται εύκολα με την πρώτη χρήζει, όμως περισσότερες της μιας ακροάσεων για να καταφέρει κάποιος να μπει στην ουσία του. Ένα δείγμα ουσιαστικής pop που καταφέρνει να παραμένει πειραματική και ταυτόχρονα ένας δείκτης του προς τα που κλίνει η σύγχρονη μουσική.
Domino Records, 24.08.2018
